Schilderen naar de waarneming 2025/2026

Doel van de cursus

Deelnemers leren om op een vrije, experimentele, maar technisch onderbouwde manier te laten werken met kleur, vorm en compositie. 

Elke cyclus van thema’s start met een technische opdracht, daarna werken deelnemers drie lessen vrijer binnen hetzelfde thema.

Indeling thema’s (6 × 4 lessen = 24 lessen)

Thema 1: De Rode Kamer – Inspiratie: Matisse en Bonnard

Les 1 (techniek)

Oefening met de kleur rood als dominante toon. Meng tertiaire kleuren (rood gemengd met groen, blauw + oranje etc.) en onderzocht hoe deze spanningen opleveren.

Les 2-4 (vrij werk)

Toepassen in een interieur- of kamerbeeld.

Thema 2: Bloemstilleven naschilderen en uitsnede maken

Les 5 (techniek)

Bloemen tekenen/schilderen naar waarneming, met aandacht voor vormen en kleurcontrasten.

Les 6-8 (vrij werk)

Een uitsnede (detail) van het eigen stilleven kiezen en uitwerken tot een nieuw schilderij.

Experiment met schaalvergroting en abstrahering.

Kleurcontrasten versterken of vervormen.

Thema 3: Persoon ten voeten uit – dansende mensen

Les 9 (techniek)

Tekenen en schilderen van bewegende figuren (snelle schetsen, gebarenstudies). Aandacht voor proportie, houding, ritme.

Les 10-12 (vrij werk)

Uitwerken tot dansscène.

Experimenteren met ritme in compositie, expressieve lijnen, overlappingen.

Gebruiken van meerdere figuren in beweging.

Thema 4: Landschap in storm / noodweer

Les 13 (techniek)

Kleuroefening met dramatische luchten, penseelvoering voor wind en regen. Hoe creëer je beweging en spanning in verf?

Les 14-16 (vrij werk)

Schildering van stormlandschap, met nadruk op dreiging.

Experiment met diagonale composities en sterke kleurcontrasten.

Mogelijkheid tot abstractie: gevoel van onrust en kracht van de natuur.

Thema 5: Stilleven en restruimte 

Les 17 (techniek)

Compositie-oefening: focus op de ruimte rondom voorwerpen i.p.v. het object zelf. Teken “de lucht” rondom.

Negatieve ruimte bewust inzetten.

Les 18-20 (vrij werk)

Schilderijen waarin de achtergrond/restruimte de hoofdrol krijgt.

Variatie door objecten te verplaatsen en uitsneden te maken.

Experiment met vlakverdeling en leegte/spanning.

Thema 6: Gebouwen en perspectief

Les 21 (techniek)

Oefening in lijnperspectief, eenvoudige gebouwvormen opzetten. Snelle studies in verschillende standpunten.

Les 22-24 (vrij werk)

Gebouwen abstraheren door afsnijden, stapelen, vervormen.

Werken met kleurvlakken in plaats van realistische details.

Contrast tussen strakke lijnen en vrije toetsen.

Extra lessen (2×)

Les 25: Vrije keuze en combineren

Deelnemers kiezen één thema terug en werken daar een nieuw schilderij mee uit. (Bv. stormlandschap + dansende figuren, rode kamer + stilleven).

Les 26: Presentatie & Reflectie

Groepsbespreking en korte expositie van het werk.

Reflectie op technieken, persoonlijke ontwikkeling en mogelijkheden voor vervolg.

Materialen

• Acryl- of olieverf (naar keuze cursist)
• Penselen in verschillende maten
• Doeken/papier A3 en groter
• Palet, potjes water/medium
• Oefenpapier voor schets en kleurstudies
• Reproducties van o.a. Matisse en Bonnard als inspiratie
•